*આરાધના*
-- વાસુદેવ સોઢા
દાંપત્ય જીવનના હરિયાળા બેટ પર, કામિની અને પ્રશાંતે પગ મૂક્યો. ત્યાં જ જાણે અચાનક વાવાઝોડું ફૂંકાયું હોય, એમ કામિનીના જીવનમાં દામ્પત્યસુખના, સહજીવનના, વસંતના પુષ્પો ખીલ્યાં વિના જાણે મૂરઝાઇ ગયા. અને ટપોટપ કરવા લાગ્યા.
લગ્ન બાદ થોડા દિવસોમાં જ કામિનીને ખ્યાલ આવી ગયો કે પોતાના સુખની કલ્પનાના રંગો, એ માત્ર તરંગો હતા. ક્ષણજીવી નીકળ્યા. એક સ્વપ્ન માફક રહ્યા. સુંદર સ્વપ્ન આવે ને આંખ ઊઘડતાં ઉડી જાય, એવા જ નીકળ્યા.
કામિનીની મનની મુરાદો, તેના હૈયાના અરમાનો, તેના દિલના સજાવેલા સુખના તોરણો, જાણે સંકેલાઇ ગયા.
ક્યાં ગયા એ સ્વપ્નો? ક્યાં ગયા એ મનોરમ્ય રંગોના ચિત્રો? ક્યાં ગયા બધા આહલાદક દિવસો?
જાણે બધા ચિત્રોના રંગો ઉડી ગયા.
આમાં કોણ દોષી છે? પોતે? ના. પ્રશાંતનો દોષ છે? ના. પ્રશાંત પ્રેમાળ છે. પોતે તો આંખમાં અરમાનોનું આંજણ આંજીને આવી છે. નથી પોતાનો દોષ. નથી પ્રશાંતનો દોષ....! દોષ માત્ર નિયતિનો જ છે...!!
સુવાસિત બાગની કલ્પના, આમ એકાએક ઉજ્જડ બની જશે, એ કામિનીએ ક્યાંક કલ્પ્યું હતું..! કામિની જ નહીં, કોઈ એ ક્યા વિચાર્યું હતું.
અને છતાં એ આફત જાણે આકાશમાંથી ઊતરી આવી. અણધારી ઉતરી આવી.ચૂપચાપ બિલ્લી પગે...! ક્યારે આવીને લપાઈ ગઈ. અને બિલાડી ઉંદર પર તરાપ મારે, એવી રીતે કામિનીના સુખને તરાપ મારીને ઝડપી લીધી.
કામિની અને પ્રશાંત, એ બન્ને એકમેકને પસંદ કરીને લગ્ન કર્યા હતા. બંને ખૂબ પ્રસન્ન હતા .જાણે સ્વર્ગનું સુખ મળી ગયું હોય, તેટલો આનંદ હતો બંનેનાં દિલમાં.
" કામિની....!" કામિની ના કાજલ ઘેરા નયનોમાં નજર નાખીને પ્રશાંતે ઘુંટાતા અવાજે કહેલું.," મને તું મળી અને દુનિયાના તમામ સુખ મળી ગયું."
કામિની ત્યારે પ્રેમ વિભોર થઈને કાનુડાની વાંસળીથી રાધા મુગ્ધ બને એમ પ્રશાંતને તાકી રહી હતી. મનોમન પ્રશાંતની આરાધના કરતી. અને પ્રગટ પણે બોલતી," પ્રશાંત ભાગ્યશાળી તો હું છું. કે મને તારા જેવો સુશીલ, શાણો, સમજુ અને પ્રેમાળ પતિ મળ્યો ."
"તો તે પાંચે આંગળીએ ગોરમાને પૂજ્યા હશે.." પ્રશાંતે હસતા હસતા કહ્યું હતું.
" ના પ્રશાંત, હું ગોરમાં પૂજી શકી નથી. જો ગોરમાને પૂજ્યા હોત ,તો મારું સુખ આના કરતા કેટલા ગણું હોત..!!" કામિનીએ હાથ થામીને પ્રશાંત સામે જોયું.
" હા હો.. તો તું સુખ ના સરોવરમાં જ હોત....!" પછી કામિનીના ગાલે મો લઈ જઈને પ્રશાંતે કહ્યું.," ઓ.. સુખની રાણી... તમારા સુખનો સ્વાદ મને જરા ચાખવા દેશો..!?"
બનાવટી રોષ ઉછાળીને કામિનીએ પ્રશાંતના મુખ આડા હાથ ધરી દેતા કહેલું ," ઉં.. હું...!! અમૃતના છાંટણા જ હોય. એના ઘૂંટડા ન ભરાય..!" પછી છણકો કરીને બોલી," અને આમ જાહેરમાં તો નહીં જ ....!"
કામિની ઉડતા પતંગિયાની જેમ પ્રશાંતથી આઘી ખસી ગઈ.
પ્રશાંત ચાલી જતી કામિની કેડની લચકને તાકી રહ્યો .દૂર ઊભી રહીને કામિની ત્યારે હાથનો અંગુઠો ઉંચો કરીને ડીંગો બતાવ્યો હતો.
" તું મને તારા પ્રેમમાં પાગલ કરી દે છે કામિની...!!" દોડતા આવી પ્રશાંતે કામિનીના નાજુક હાથના કાંડાને પકડીને દબાવતા કહ્યું.
"ઓ...હો....!તું તો મારો હાથ મરડી નાંખીશ..! કામિનીના મોંમાંથી હળવી ચીસ નીકળી ગઈ.
--" મને પાગલ કરી દઈશ..!"
" તો પણ હું તને છોડીશ નહીં પ્રશાંત...!"કામિનીને આંખમાં હર્ષાશ્રુ ટપકી પડ્યા.
બંને હાથના અંકોડા બીડીને ચાલવા લાગ્યા.
અને એકાએક ચાલતા ચાલતા કામિનીના ગળામાંથી ચીસ નીકળી ગઈ. પ્રશાંત અને કામિનીના હાથના અંકોડા આંગળીઓમાંથી છૂટી ગયા. પ્રશાંતને શું થયું કે અચાનક ઢળી પડ્યો??.
કામિની બહાવરી બની ગઈ. પ્રશાંતના મોએ, છાતીએ, હાથ ફેરવવા લાગી.
" પ્રશાંત.. શું થયું? પ્રશાંત....!!"
પણ સામેથી પ્રશ્નોના કોઈ પણ જવાબ આપ્યા વિના, પ્રશાંતને જાણે ફીટ આવતી હોય એમ, એનું શરીર તણાવા લાગ્યું. એ તરફડવા લાગ્યો.
આસપાસ લોકોનું નાનકડું ટોળું જમા થઈ ગયું. કામિનીના સુંદર ચહેરા પર ગ્લાનિના વાદળો ઘેરાય ગયા. તેના ચહેરા પર ઘડી પહેલાની ખીલી ઊઠેલી ખુશી, જાણે પળભરમાં દુઃખની ખાઇમાં ગબડી પડી.
કોઈએ સૂચન કર્યું.," બહેન આને ઝડપથી દવાખાને પહોંચાડો..!" ત્યારે જ કામિનીને ખ્યાલ આવ્યો મામલો ગંભીર છે.
તાત્કાલિક રીક્ષા કરીને તેને ડોક્ટર પાસે ગઇ. અને પ્રાથમિક સારવાર આપી. કામિની રાતભર પ્રશાંતના બિછાને બેઠી રહી. પ્રશાંતના શરીરમાં કોઈ ફેર પડ્યો નહીં.
બીજા ડોક્ટરને બતાવ્યું. પ્રશાંતના વિવિધ ટેસ્ટ કર્યા. ડોક્ટરે હાથ ખન્ખેર્યા.
" કામિનીબેન ..!" ડોક્ટરે કહ્યું," બહેન પ્રશાંતભાઈ ને....!" ડોક્ટર બોલતા બોલતા કામિનીના ચહેરાને લાચારીથી તાકી રહ્યા.
" શું થયું છે ડોક્ટર?" કામિનીનો જીવ પડીકે બંધાયો.
" એને પાગલપનની અસર થઈ રહી છે. કે પાગલપન તરફ જઈ રહ્યા છે...!" ડોક્ટરે પ્રશાંતની ચકળવકળ આંખો સામે જોયું.
" નહિ ડોક્ટર સાહેબ... નહીં...! તમે ગમે તે ઉપાયો જણાવો...!! મારા પ્રશાંતને....!!" તેના મુખમાંથી કુવા જેટલો ઊંડો હાયકારો સરી પડ્યો. અને આંસુઓનો ધોધ કાબુ બહાર વહી રહ્યો હતો.
" હું આપને મેન્ટલ હોસ્પિટલની ભલામણ કરું છું. ત્યાં નિષ્ણાત ડોક્ટરો વિશેષ સારવાર આપી શકશે.."
અને ડોક્ટરની સલાહ મુજબ કામિની શહેરની મેન્ટલ હોસ્પિટલે પ્રશાંતને લાવી.
ડોક્ટર પ્રશાંતનું પરીક્ષણ કર્યું .નિદાન કર્યું. જાણે આશાના તમામ તંતુઓ તૂટી ગયા હોય, તેટલા ઢીલા સ્વંરે ડોકટર બોલ્યા," કામિનીબેન ....!આપણા દિલની આશા અને આપણો પ્રશાંત સાથેનો પ્રેમાળ વ્યવહાર કદાચ, પ્રશાંતના પાગલપન ને શાંત પાડે..!"
" ડોક્ટર સાહેબ, હું પ્રશાંતને ખૂબ ચાહું છું. અત્યંત ચાહું છું. હજી અમે સાથે જીવ્યા પણ નથી. અમે કશું જોયું પણ નથી. અને એકાએક....!!" કામિની ધ્રૂસકે ધ્રૂસકે રડી પડી.
" હિંમત રાખો બેન.."ડોક્ટરે કામિનીને શાંત પાડી.
દિવસે દિવસે પ્રશાંતનું પાગલપન જોર પકડતું જતું હતું. ક્યારેક ખડખડાટ હસવું. ક્યારેક રડી ઉઠવું. હાથમાં જે આવે તેના છુટ્ટા ઘા કરવા. અને ક્યારેક મનમાં આવે તે બોલી નાખવું.
કામિની કોઈ અણસમજુ બાળકને સાચવતી હોય એ રીતે પ્રશાંતને સાચવવા લાગી.
તેને ઘેર જ રાખતી. ડોક્ટરની સલાહ મુજબ દવા આપે. અને નિત્ય પ્રશાંતના પાગલપનના તોફાનોને સહે.
સમય સરકવા લાગ્યો. ચારેક વર્ષ કામિની રાત દિવસ જોયા વિના પ્રશાંતની સેવામાં લાગી રહી. એક દિવસ પ્રશાંતના હાથમાં ફૂલદાની આવી ગઈ. પ્રશાંતના પલંગ આગળ કાયમ માટે કામિની ફૂલો ગોઠવતી. તાજા ફૂલોનો ગુચ્છ ગોઠવી કામિની પાછી ફરતી હતી.
ને તે દિવસે પ્રશાંતે ફુલદાની ઉપાડી. કામિનીએ પાછળ જોયું. ને પ્રશાંતે ફૂલદાનીનો ઘા કર્યો. સીધી કામિનીના મો પર આવી. આગલા ચાર દાંત તૂટી ગયા. મોઢું લોહીથી ખરડાઈ ગયું. કામિનીએ સહી લીધું. પ્રશાંતના બાળક જેવા પાગલપનને એ ખુશીથી સહી લેતી.
તે જુદા જુદા શહેર ગઈ ગયી. એક જ આશા. મારો પ્રશાંત પહેલા હતો તેવો શાણો, સમજુ થઈ જાય. પ્રશાંતની સેવામાં કામિનીએ પોતાનો કશો જ વિચાર ન કર્યો.
મોંઘી દવાઓ, વિવિધ ડોક્ટરોને મુલાકાત, અન્ય શહેરોમાં પ્રશાંતને લઈ જવો, તમામ ખર્ચ ચાલુ રહ્યો. કામિની પાસેના પૈસા ખર્ચાઈ ગયા. પછી કામિનીએ એક એક કરીને, હોંશે હોંશે બનાવેલા ઘરેણાં વેચવા કાઢી નાખ્યા. હવે આ ઘરેણાંનું મારે શું કામ છે? પ્રશાંત સારો થાય એટલે... મારા માટે ઘરેણા ઘરેણા જ છે. પૈસા ખર્ચાયા. ઘરની કીમતી ચીજ વેચાય ગયી. અને અંતે પૈસા ખૂટ્યા.
ડોક્ટરનો અભિપ્રાય એવો પડ્યો કે પ્રશાંતનામા થોડો સુધારો આવતો જણાય છે .પણ ધીરજ અને સમય જશે. પ્રશાંત મૂળ સ્થિતિમાં આવી જશે.
કામિનીના હૈયામાં આશા હતી જ. પ્રશાંત જરૂર સારો થઈ જશે. એની આશાની ડાળે નવા અંકુર બેઠા .ગમે તે થાય. ભલે મારું સર્વસ્વ લૂંટાય. પણ પ્રશાંતને હું સાજો કરીશ..
સાવિત્રી જેમ જમના હાથમાંથી પોતાના પતિને છોડાવવા નીકળી હતી. એટલી શ્રદ્ધા સાથે કામિની પ્રશાંતની સેવા કરવા લાગી.
ચિંતા, દોડધામ, ઉજાગરા અને આર્થિક ભીંસથી કામિનીનું સ્વરૂપવાન શરીર ઘસાઈ ગયું. માથા પરના ઘટાદાર સુવાળા વાળ ખરી પડવા લાગ્યા. નમણા ચહેરા પર કરચલીઓ દેખાવા લાગી. આંખો ઉંડી ઉતરી ગયી. શરીર થાક અનુભવવા લાગ્યું.
સાચી શ્રદ્ધા અને અડગ વિશ્વાસથી કામિની આંખનું મટકું માર્યા વગર પ્રશાંતની આળ પંપાળ કરતી રહી. એક જ ધ્યેય મારો પ્રશાંત હતો એવો થઈ જાય.
અને કામિનીનું જાણે તપ ફળ્યું. એની સાધના સિદ્ધ થઈ. અને આરાધનાનો આર્તનાદ છેક સંભાળ્યો હોય એમ, પ્રશાંત ધીમે ધીમે સાજો થવા લાગ્યો.
કામિનીની ખુશી છલકાવા લાગી. તેના મનમંદિરમાં આનંદનો ઘંટારવ થવા લાગ્યો. સાતેક વર્ષે પ્રશાંત નોર્મલ બની ગયો.
ખાતો -પીતો ,હસતો, વાતો કરતો. પ્રશાંત ડાહ્યોડમરો થવા લાગ્યો.
પ્રશાંતને લઈને કામિની ફરવા પણ નીકળતી. હવે પ્રશાંત સ્વતંત્ર રીતે પોતાની રીતે જ ફરવા લાગ્યો. બહાર જવા લાગ્યો. વાંચવા લાગ્યો. અને જાણે પોતાના કુટુંબની જવાબદારીનું ભાન થયું હોય તેમ ચિંતા કરવા લાગ્યો.
કામિનીના જીવનનો બાગ ફરી મહેકી ઊઠ્યો.
પણ એક દિવસ પ્રશાંત બહારથી આવ્યો. શરીરે બેડોળ થયેલી કામિની પ્રશાંતને જમાડવાની રાહ જોતી બેઠી હતી. પ્રશાંતને જોઈને બોલી બેઠી," ચાલ પ્રશાંત, જમવાની થાળી કાઢું ને..!! હું તારી રાહ જોઈને થાકી...!"
પ્રશાંતે કામિની સામે જોયું. અને મોં ફેરવી લીધું. કામિની ઊભી થઈ.," પ્રશાંત શું થયું?"
પ્રશાંત આગળ ચાલવા લાગ્યો. કામિનીએ તેનો હાથ પકડ્યો," પ્રશાંત અને શું થયું છે?" કામિની બોલી.
પ્રશાંતે કામિની સામે મીટ માંડી.," તું ...તું....આવી બેડોળ...!!?? નહીં..!? તારી સાથે મારી જિંદગી કેમ જાય? ના... ના... હું તારી સાથે રહેવા રાજી નથી. ! હું તારી સાથે ન રહી શકું...! આવી કદરૂપી ..??"
કામિની માથે જાણે વીજળી ત્રાટકી. એક ઝાટકા સાથે કામિનીએ પ્રશાંતનો હાથ છોડી દીધો.
" આ તું શું કહે છે પ્રશાંત?'
" હા હું તારા ઘરમાં નહિ રહી શકું.હું આ ચાલ્યો..!"
પ્રશાંતે તેના કપડાની બેગ ઉપાડી.
કામિની ફાટી આંખે પ્રશાંત સામે તાકી રહી. અને તેના હૈયાના ઊંડાણથી એક વેદનાભરી ચીસ નીકળી પડી.
" પ્રશાંત...! નહીં ....!નહીં...! નહીં....!"
પ્રશાંતે પાછળ જોયા વિના જ પગલાં ભર્યા.
અને તેની પીઠ પાછળ કામિનીનું ભયંકર અટ્ટહાસ્ય સંભળાયું. કામિની પોતાના વાળ પીંખી રહી હતી. જે હાથમાં આવ્યું તેનો ઘા કરી રહી હતી. અને હાથ ફેલાવીને આખા રૂમમાં દોડી રહી હતી. હા.... હા.... હા......હા!!
દીવાલો પણ કામિનીના પડઘા પાડતા હતા.હા...હા...હા....!!!.
- પણ, એ જોવા માટે પ્રશાંત એક પળ પણ ન ઊભો રહ્યો....
*********
No comments:
Post a Comment